Σχήματα λόγου
1.Υπερβατό:
Ανάμεσα σε δύο λέξεις με στενή λογική σχέση παρεμβάλλονται μια ή περισσότερες
άλλες λέξεις:
π.χ. πίνω το κόκκινο του
Διόνυσου κρασί.
2. Χιαστό: Δύο λέξεις ή δύο φράσεις που σχετίζονται με δύο προηγούμενες εκφέρονται με σειρά αντίστροφη:
3. Κύκλος:
Μια πρόταση ή μια περίοδος αρχίζει και τελειώνει με την ίδια λέξη.
π.χ. όταν σε βλέπω χαίρομαι,
λυπούμαι όταν σε χάνω.
π.χ. μοναχή το δρόμο επήρες,
εξανάλθες μοναχή.
4. Ασύνδετο:
Όταν παρατίθενται προτάσεις ή όμοιοι όροι προτάσεων χωρίς συνδέσμους.
5. Πολυσύνδετο:
Περισσότεροι από δύο όμοιοι όροι προτάσεως ή όμοιες προτάσεις συνδέονται με
συμπλεκτικούς ή διαχωριστικούς συνδέσμους.
6. Περίφραση:
Μια έννοια εκφράζεται με δύο ή περισσότερες λέξεις, ενώ θα μπορούσε να
εκφραστεί με μία.
π.χ. κάνω
λόγο = λέγω || ο Γέρος του Μοριά = ο
Κολοκοτρώνης ||
διατυπώνω έπαινο =
επαινώ.
Λεκτικοί Τρόποι
1.Μεταφορά:
Η σημασία της λέξης μεταφέρεται από τη μία έννοια στην άλλη, π.χ. υφαίνω δόλο.
*** Όταν σε άψυχα αντικείμενα ή σε αφηρημένες
έννοιες αποδίδονται ανθρώπινες ιδιότητες και συναισθήματα, μιλάμε για προσωποποίηση.
2. Μετωνυμία:
Χρησιμοποιείται το όνομα του δημιουργού ή του εφευρέτη αντί του ίδιου του
πράγματος,
π.χ. Δήμητρα
αντί σιτάρι, Διόνυσος αντί κρασί,
το περιέχον αντί του περιεχομένου,
π.χ. το
θέατρο αντί οι θεατές,
το αφηρημένο αντί του συγκεκριμένου,
π.χ. νεολαία
αντί οι νέοι.
3. Ευφημισμός:
Χρησιμοποιούνται λέξεις που έχουν καλή σημασία αντί για άλλες που έχουν κακή.
π.χ. Εύξεινος Πόντος (άξενος, αφιλόξενος)
4. Υπερβολή:
Κάτι που ξεπερνά το αληθινό ή το συνηθισμένο για να προκληθεί ζωηρή εντύπωση.
π.χ. έφαγα όλο τον κόσμο για να σε βρω.
5. Αλληγορία:
Χρήση εντυπωσιακών μεταφορών που κρύβουν νοήματα εντελώς διαφορετικά από εκείνα
που δείχνουν οι λέξεις. π.χ. τρώγεται με
τα ρούχα του.
6. Παρομοίωση:
Το πρόσωπο ή το πράγμα παραβάλλεται με κάτι άλλο πολύ γνωστό που έχει την ίδια
ιδιότητα. π.χ. ομάδες σαν ορμητικά
ρεύματα.
 |
| Από το κινηματογραφικό έργο "Fantasia" της Disney (παραπομπή στον Μαθητευόμενο Μάγο) |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου