Γλωσσικά παραμύθια

(από το ομώνυμο άρθρο του Μ. Πλωρίτη, εφ. Βήμα 26.12.1983)

Ο Αίσωπος ήταν δούλος του Ξάνθου στη Σάμο. Μια μέρα που ο Ξάνθος είχε καλέσει κόσμο για το βράδυ, έστειλε τον Αίσωπο στην αγορά, προστάζοντάς τον να αγοράσει ό,τι καλύτερο υπάρχει. Γύρισε ο Φρύγας δούλος σε λίγο, φορτωμένος γλώσσες και μόνο γλώσσες. Κι έβαλε και τις μαγείρεψαν κρυφά από τον αφέντη του.

Έφτασαν κι οι καλεσμένοι, στρώθηκαν στο φαΐ, έφαγαν γλώσσες για «πρώτο» και επαίνεσαν τον αγοραστή και τον μάγειρα… έφαγαν γλώσσες για «κύριο πιάτο» και στραβομουτσούνιασαν… έφαγαν γλώσσες για επιδόρπιο και βαρυστομάχιασαν... Έγινε μπαρούτι ο Ξάνθος και ορμάει στον Αίσωπο: "Δεν σου είπα να αγοράσεις ό,τι καλύτερο βρεις;" ρώτησε θυμωμένα.

«Ε, και τι υπάρχει καλύτερο απ’ τη γλώσσα;» αποκρίθηκε ατάραχος ο Φρύγας. «Αυτή είναι η γέφυρα ανάμεσα στους ανθρώπους, το κλειδί της γνώσης, το όργανο της αλήθειας και της λογικής. Μ’ αυτήν ευχαριστούμε τους θεούς… μ’ αυτήν μαθαίνουμε και μ’ αυτήν παζαρεύουμε και τουμπάρουμε τους άλλους… μ’ αυτήν σοβαρευόμαστε και χωρατεύουμε… μ’ αυτήν «περνάμε τη γραμμή μας» στις Εκκλησίες του Δήμου και μ’ αυτήν κυβερνάμε, «αποφασίζομεν και διατάσσομεν»».

Το κατάπιε ο Ξάνθος, μα, για να πάρει το αίμα του πίσω, είπε στον άτακτο υπηρέτη του πως και το άλλο βράδυ θα’χει «πάρτυ» στους ίδιους φίλους, τούτη τη φορά όμως τον προστάζει να προμηθευτεί ό,τι χειρότερο υπάρχει.

Έρχονται την άλλη οι καλεσμένοι και ο Αίσωπος τους σερβίρει πάλι γλώσσες από την αρχή ως το τέλος. Θύμωσε υπερβολικά ο Ξάνθος και απείλησε να δείρει τον υπηρέτη του.

«Γιατί θυμώνεις;» του λέει φλεγματικά ο άλλος. «Το χειρότερο δεν γύρεψες; Και τι χειρότερο υπάρχει από τη γλώσσα; Αυτή υμνεί τους θεούς, μα κι αυτή τους βλαστημάει… Αυτή είναι το όργανο της αλήθειας, μα κι εργαλείο της ψευτιάς και της απάτης… Αυτή ευλογάει, μα κι αυτή καταριέται… αυτή παινεύει, μα κι αυτή κακογλωσσεύει, κουτσομπολεύει, συκοφαντεί… Αυτή είναι η μάνα όλων των καβγάδων, η παραμάνα όλων των δικών, η βρυσομάνα της διχόνοιας και των πολέμων… Μ’ αυτή μας κάνουν κουδούνια οι φαφλατάδες, μας αφιονίζουν οι δημαγωγοί, μας ξεγελούν και μας χαλούν οι λαοπλάνοι…

Είναι λοιπόν ή δεν είναι η γλώσσα ό,τι καλύτερο κι ό,τι χειρότερο υπάρχει;»

1.       Ο Αίσωπος μαγείρεψε μόνο γλώσσες:

α. γιατί είναι πολύ νόστιμες

β. γιατί είναι πολύ θρεπτικές

γ. για να δείξει αλληγορικά τη σπουδαιότητα της ανθρώπινης γλώσσας.

2. Η γλώσσα, σύμφωνα με τον Αίσωπο:

α. οδηγεί τον άνθρωπο σε μια καλύτερη ασφαλώς ζωή

β. έχει μεγάλη επίδραση στη ζωή του ανθρώπου, θετική ή αρνητική, ανάλογα με τη χρήση της

γ. προκαλεί μόνο ζημιά στον άνθρωπο.

3. Ο Αίσωπος ήταν:

α. δούλος

β. συγγραφέας

γ. παραμυθάς.

4. Ο Αίσωπος καταγόταν από:

α. τη Σάμο

β. τη Φρυγία

γ. την Περσία.

5. «Χωρατεύω» σημαίνει

α. χορεύω

β. ειρωνεύομαι

γ. αστειεύομαι.

6. «Συκοφαντώ» α. σημαίνει ____________________________________________

β. ετυμολογία της λέξης: ______________________________________________

 7. διχόνοια ≠ ______________.

8. Σχηματίστε έναν κατάλογο με τα πλεονεκτήματα και έναν κατάλογο με τα μειονεκτήματα της γλώσσας που μνημονεύει ο Αίσωπος. Στη συνέχεια προσθέστε τουλάχιστον ένα στοιχείο σε κάθε στήλη (α. πλεονεκτήματα β. μειονεκτήματα) που ισχύει σύμφωνα με τη γνώμη σας.

9. «Είναι λοιπόν ή δεν είναι η γλώσσα ό,τι καλύτερο κι ό,τι χειρότερο υπάρχει;» Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την άποψη του Αισώπου; Δικαιολογήστε την άποψή σας χρησιμοποιώντας ως παραδείγματα εμπειρίες σας.

                                                                                        Καλή Χρονιά!